Ký ức tuổi thơ

Ký ức tuổi thơ

                        Ngày tôi còn bé  quê hương còn rất yên bình, việc học cái chữ ở các trường làng thật là vất vả vì quê tôi thuộc vùng trung du bán sơn địa. Trường học chủ yếu là trường tư. Nói là trường chứ thực ra là nhà ở của các ông giáo làng chái thêm cho rộng ra rồi kê năm ba dãy bàn và ghế sơ sài cho học trò ngồi học. Một lớp học gồm mấy lớp học chung với nhau từ lớp năm cho đến lớp nhất (Các lớp học của ngày xưa của cấp một ngược với bây giờ và không có lớp mẫu giáo mà có lớp vỡ lòng. Cách gọi các lớp cấp tiểu học ngày xưa là: Lớp 5 bây giờ là lớp 1, lớp 4 là lớp 2, lớp 3 là lớp 3,l ớp nhì là lớp 4 và lớp nhất là lớp 5). Mỗi lớp có năm bảy trò, thầy xếp các lớp lớn vào với nhau và ngồi quay lưng lại với các lớp nhỏ. Mỗi mình thầy dạy tất tần tật tất cả các môn ở cấp tiểu học, từ tập viết, tập vẽ, chính tả, toán đố, vệ sinh thường thức, địa lý, lịch sử, tập làm văn, công dân giáo dục......vân vân và vân vân.

                       Trước khi được đến trường học, tôi và mấy đứa em tôi được ba tôi “dạy thêm” trước ở nhà 24 chữ cái và 10 con số đếm. Vì giấy bút mực hồi ấy quá hiếm hoi, nên ba tôi rọc lá chuối sứ (loại chuối chát có hột) phơi qua một nắng cho lá rút bớt mủ rồi ông vót mấy chiếc đũa tre mứt nhọn trui sơ qua lửa cho khỏi bị tà đầu để làm bút. Cứ mỗi buổi trưa đi làm về, sau khi ăn uống xong nghỉ ngơi một lúc là ông kê tấm ván gỗ mít lên hai con ngựa (ghế băng), sai mấy anh em tôi mỗi đứa lấy một cái ghế đòn để ngồi rồi ông dạy đánh vần 24 chữ cái và bày chúng tôi tập viết các mẫu tự lên lá chuối. Thật ngộ nghĩnh và buồn cười với những nét bút đầu tiên, chúng tôi vẽ giun vẽ rắn lên các tấm lá chuối một cách nghuệch ngoạc ngô nghê, thậm chí tôi đè cái đũa bút tre mạnh qúa khiến cho lá chuối bị rách, nhưng ba tôi không trách mắng mà chỉ cười và động viên anh em tôi tập viết một cách kiên trì và nhẫn nại.

                       Chỉ một thời gian sau, anh em chúng tôi đã biết viết và đọc được 24 chữ cái và mười con số đếm một cách ngon lành với vở lá chuối, viết bằng bút đũa tre và điều ấy đã làm cho ba mẹ tôi vui lắm. Tôi còn nhớ mấy kỷ niệm về những ngày đầu tiên học chữ bằng vở lá chuối viết với bút đũa tre khi đã hết “vở” tôi sử mấy đứa em tôi lấy than củi viết lên mấy cánh cửa gỗ ở ông nội tôi và thế là sau đó chúng tôi được một trận đòn đỏ đít. Rồi có lần cao hứng tôi lại rủ mấy tên bạn cùng lứa ra ngôi chùa duy nhất của làng, lấy mấy miếng ngói vỡ làm phấn rồi thi nhau viết vẽ lên bức tường của nhà chùa để rồi chúng tôi bị ông thủ từ bắt vào quỳ trong nhà hội quán, chờ cho đến khi có cha mẹ đến xin lỗi nhà chùa mới được cho về nhà và kết quả đứa nào cũng được một trận đòn nớt đít. Có một cách tập viết an toàn nhất là rủ nhau lấy chổi đót quét sân đất cho thật sạch rồi chia nhau ra lấy que tập viết, khi viết hết chỗ rồi thì lại quét đi cho sạch để viết tiếp một cách thoải mái mà không sợ bị ai quở trách cả mà có khi còn được khen ngợi nữa.

                        Sau khi tôi được ba tôi kèm cặp vỡ lòng, lần đầu tiên tôi được đến trường của ông giáo làng học tập,mẹ tôi may cho tôi bộ đồ bà ba bằng vải ta mới màu nâu, ba tôi sắm cho tôi một đôi guốc mộc bằng gỗ thầu đâu (gỗ xoan) có đôi quai bằng võ lốp xe đạp cũ Mít- xờ-lanh màu đỏ bầm và ông làm cho tôi một lọ mực bằng bình thuốc pi-ni-ci-lin có gắn một cục xi măng làm đế cho khỏi đổ. Còn ông nội tôi xin của người hàng xóm miếng võ bao xi măng rồi bồi cho tôi một bìa vở mới cứng còn thơm phức mùi hồ. Tôi hớn hở theo ba tôi đến trường nhà ông giáo và tôi đã bắt đầu tập tễnh làm một chú học trò quê ở dưới mái trường làng.

                        Có lẽ đến bây giờ nhìn lại thấy sao mà buồn cười đến vậy và tôi cũng chưa hề kể lại cho các con tôi nghe về những ngày xưa thơ dại ấy của chính mình. Biết đâu chúng lại cho rằng mình là những người lẩm cẩm kể chuyện cổ tích đời xưa hay lại than vãn chuyện quá khứ xa xăm của những con người hoài cổ. Vẫn biết rằng mỗi thời mỗi khác, chúng ta không bắt con cái chúng ta phải nghĩ và giống như quá khứ của chúng ta. Song, tôi chắc rằng trong thế hệ chúng ta ai cũng có một thời như thế tuy không ai giống ai, nhưng với riêng tôi ấy là một thời đẹp nhất và dễ thương nhất trong những cái ngây ngô thơ dại của mình. Cũng xin được dài dòng văn tự một chút, sở dĩ thế hệ học trò chúng ta ngày ấy già trước tuổi cũng bởi do hoàn cảnh chiến tranh ly loạn, có thể một lớp học mà có khi phải học đến 2 , 3 năm mà chưa xong được vì khói lửa đạn bom nên phải tản cư liên tục và con chữ trở thành một niềm mơ ước xa vời. Kỷ niệm về tuổi học trò của thời thơ ấu nhiều và nhiều lắm,và đó mới chỉ là một mãng của ký ức tuổi học trò thơ dại ngày xưa và mong rằng nó sẽ gợi lại trong mỗi chúng ta những kỷ niệm đẹp của tuổi thần tiên trong mỗi đời người mà sẽ không bao giờ gặp lại. Có còn chăng cũng chỉ là mơ!

12/11/2014

TÊ KA